Ιατρικός Σύλλογος Κέρκυρας

Το πρώτο εμβόλιο που χρησιμοποιήθηκε στην ανθρωπότητα, ήταν για να καταπολεμήσει την ευλογιά, μία ασθένεια φοβερή που ξεσπούσε σε επιδημίες αποδεκατίζοντας τον πληθυσμό και αφήνοντας τους επιζώντες παραμορφωμένους από ουλές. Μία πρώτη απόπειρα ανοσίας που χρησιμοποίησεη τη λογική του εμβολιασμού, της εισαγωγής δηλαδή στον οργανισμό ενός ήπια παθογόνου που θα προκαλέσει προστατευτική για τη νόσο απάντηση, έγινε στην Κίνα το 1000 μ.χ. Χρησιμοποιήθηκε υλικό από βλάβες ασθενών για να εμβολιαστούν υγιείς.

Η πρακτική είχε επιτυχία αλλά και πολλά από τα άτομα που εμβολιάζονταν τελικά νοσούσαν και πέθαιναν. Ωστόσο, η πρακτική διατηρήθηκε για αιώνες στην Ανατολή και έγινε γνωστή στη Δύση (Αγγλία) το 1721 από τη Lady Mary Wortley Montagu η οποία γνώρισε την πρακτική του εμβολιασμού κατά την παραμονή της στην Κωνσταντινούπολη και εμβολίασε και τα δύο παιδιά της προστατεύοντάς τα από την τρομερή αρρώστεια.

Λίγο αργότερα,στα τέλη της δεκαετίας του 1760 στην Αγγλια,ο Edward Jenner που έκανε την άκησή του στη χειρουργική, άκουσε μια ιστορία, ότι οι αγρότες της περιοχής που αρρωσταίνουν από την ευλογιά των αγελάδων (μια αρρώστεια των βοοειδών που ήταν ελαφριά για τον άνθρωπο) δεν αρρωσταίνουν από ευλογιά. Με αυτή την παρατήρηση στο μυαλό, ο Jenner κατάφερε να πείσει ένας αγρότη να τον αφήσει να εμβολιάσει το γιό του με υλικό που πήρε από τις βλάβες στα χέρια μιας νεαρής αγρότισσας που είχε ευλογιά των αγελάδων.Ο αγρότης δέχτηκε και ο μικρός εμβολιάστηκε με επιτυχία!

Αν και ο Jenner αμφισβητήθηκε από πολλούς, η μέθοδός του τελικά επικράτησε σώζοντας τα επόμενα χρόνια χιλιάδες κόσμο από την τρομερή αρρώστεια. Ήταν η πρώτη ουσιαστικά μεγάλη νίκη της ανθρωπότητας στον πόλεμο κατά των ασθενειών.Για τη συγκεκριμένη αρρώστεια, την ευλογιά, τη μάστιγα και τον εφιάλτη αιώνων, η νίκη της ανθρωπότητας ήταν ολοκληρωτική, αφού μετά από χρόνια συστηματικών εμβολιασμών,το 1980 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωσε την πλήρη εξάλειψη της ασθένειας και διέκοψε τον εμβολιασμό. Οι παλαιότεροι μπορεί έχουν στο μπράτσο τους ακόμη τη βατσίνα, έτσι όπως έλεγαν το σημάδι που άφηνε στο μπράτσο το εμβόλιο της ευλογιάς.

Περνούν εκατό περίπου χρόνια από την ανακάλυψη του Jenner και το 1880 ο Pasteur ανακαλύπτει το εμβόλιο για τη χολέρα των πτηνών και δίνει ώθηση στην έρευνα για τα εμβόλια. Το 1888 ιδρύεται το Ινστιτούτο Pasteur. Μπαίνουμε στον 20ο αιώνα και συνεχώς καινούρια εμβόλια ανακαλύπτονται. Σιγά-σιγά η ανθρωπότητα καταφέρνει να απαλλαγεί από άλλες φοβερές ασθένειες που προκαλούσαν θανάτους ή τραγικές επιπλοκές , αρρώστειες όπως η πολυομυελίτιδα, η διφθερίτιδα, ο τέτανος γίνονται άγνωστες στις περισσότερες περιοχές του κόσμου . Στις προηγμένες σύγχρονες κοινωνίες,χάρη στον εμβολιασμό, οι ασθένειες αυτές υπάρχουν πλέον μόνο ως ονόματα.

Αυτές οι νίκες της επιστήμης απέναντι στις ασθένεις,νίκες που επιτεύχθηκαν με τη βοήθεια των εμβολίων, στη σύγχρονη εποχή μπορεί να  υποτιμούνται,γιατί δύσκολα σε τρομάζει κάτι που δεν έχεις γνωρίσει και δεν αποτελεί άμεση απειλή για σένα ή για κάποιον αγαπημένο σου. Κι όμως, δεν είναι πολύ μακρινό παρελθόν η εποχή όπου μωράκια υπέφεραν ή και πέθαιναν από κοκκύτη και διφθερίτιδα, παιδιά έμεναν παράλυτα από πολυομυελίτιδα, βρέφη γεννιούνταν κουφά επειδή η μητέρα τους νόσησε από ερυθρά στη εγκυμοσύνη. Πόσος πόνος, πόση αγωνία, πόσα ξενύχτια θα είχαν περάσει οι μητέρες των σημερινών γιαγιάδων, βλέποντας τα παιδιά τους να υποφέρουν και να κινδυνεύουν , πόσο μεγάλο δράμα τα νεκρά από τις αρρώστιες παιδια!Τις αρρώστιες που σήμερα, χάρη στα εμβόλια, τις έχουμε ξεχάσει και νομίζουμε ότι δεν κινδυνεύουμε πια απ' αυτές,ότι ο φοβερός κίνδυνος δεν θα απειλείσει ποτέ τα δικά μας παιδιά, ότι κανένα σύννεφο βαρειάς αρρώστειας και θανάτου δε θα σκιάσει τη ζωή της δικιάς μας οικογένειας!

Και όμως, πόσο λάθος κάνουμε! Οι φοβερές αρρώστειες υπάρχουν ακόμη . Τα παιδιά σήμερα δεν αρρωσταίνουν γιατί προστατεύονται από τα εμβόλια. Όταν όμως το ποσοστό των ανεμβολίαστων παιδιών αυξηθεί, οι ξεχασμένες φοβερές ασθένειες θα ξαναγυρίσουν με θύματα αυτή τη φορά τα παιδιά αυτής της γενιάς. Η πολυομυελίτιδα υπάρχει ακόμη σε αρκετές περιοχές του πλανήτη και οι μετακινήσεις πληθυσμών κάνουν όλο και πιο πιθανή την εξάπλωσή της. Ανεμβολίαστο παιδάκι πέθανε πρόσφατα στην Ισπανία από διφθερίτιδα. Επιδημίες ιλαράς με επιπλοκές ξέσπασαν στις χώρες όπου μειώθηκε το ποσοστό των εμβολιασμένων παιδιών.

Η επιστήμη κατάφερε με τα εμβόλια όχι να νικήσει τις αρρώστειες αλλά να τις ξεγελάσει με επιτυχία και να σώσει την ανθρωπότητα από τη φρίκη τους Όμως , οι αρρώστειες καραδοκούν και το παραμικρό ρήγμα στην συλλογική μας άμυνα, που πετυχαίνεται με τον καθολικό εμβολιασμό, μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός εφιάλτη